بخش ششم:طلا و نقره
فصل دوم : حکم پوشیدن نقره برای مردان و زنان
از نظر اسلام، پوشیدن زینت آلاتی همچون انگشتری، گردنبند و دستبند و ... که از جنس نقره باشد، حرام نیست و در نتیجه خواندن نماز با آن اشکالی نخواهد داشت؛ برخلاف طلا که برای مردان حرام و سبب بطلان نماز است.
پیامبر (ص) و معصومان (ع) نیز از نقره استفاده می کرده اند و استفادۀ از دیگر فلزات به ویژه آهن را برای زینت مکروه می دانسته اند.
۞ امیرمؤمنان (ع) می فرمایند : « به غیر از انگشتری نقره چیز دیگری در دست نکنید. همانا رسول خدا (ص) فرمود: پاک نیست دستی که در آن انگشتری آهنی باشد » (کافی:6/468،خصال:1/19،وسائل:5/78)
[این بیان حضرت دربارۀ مردان می باشد وگرنه استفادۀ از طلا علاوه بر نقره برای زنان اشکال ندارد. و پاک نبودن، کنایه از کراهت شدید استفاده از آن است.]
۞ روزی پیامبر اکرم (ص) مردی را دیدند که در انگشت خود، انگشتری از جنس آهن داشت. پس حضرت به او فرمود: « این انگشتری زینت اهل جهنّم است. این را از خودت دور کن.
پس آن مرد انگشتری را بیرون آورد و گفت: ای رسول خدا (ص)! آیا دیگر انگشتری در دست نکنم؟ حضرت (ص) فرمود:
چرا، بکن. اگر می خواهی انگشتری از جنس نقره تهیه کن و لازم هم نیست که بیشتر از یک مثقال وزن داشته باشد. » (دعائم الإسلام:2/164،مستدرک:3/284)
۞ دربارۀ نهی استفاده از انگشتری آهنی امیرمؤمنان (ع) می فرمایند: « در دست فرزندانتان انگشتری های آهنی نکنید! » (دعائم الإسلام:2/164،مستدرک:3/284)
همچنین در دیگر احادیث، زینت با آلاتی از جنس برنج و مس نیز نهی شده است. (وسائل:4/420)
بنابراین مجموع این احادیث، زینت کردن با آلات بدلی که امروزه بسیار رواج پیدا کرده و بیشتر آنها از جنس آهن است و آبکاری طلا یا نقره شده، کراهت دارد. افزون بر آن که به تندرستی آسیب می رساند.
بخش ششم : طلا و نقره
فصل اول : حکم پوشیدن طلا برای مردان و زنان
استفاده مردان از زینت آلات طلا در دین مقدس اسلام، حرام است و احکامی دارد. اگر مردی درحالیکه انگشتری طلا در دست دارد، به نماز بایستد، علاوه بر حرمت عمل، نماز او نیز باطل است. شاید بتوان اثرات زیان بار طلا بر بدن مردان را از حکمت های حرمت استفاده طلا برای مردان برشمرد. امروزه در علم طب نیز چنین مسئله ای به اثبات رسیده است. چنانچه اثبات شده، استفادۀ طلا در خون سازی بدن کمک می کند و از آن روی که هر ماه مقداری خون از بدن زنان خارج می شود، خون سازی طلا، کمک به جبران خون از دست رفته می کند، درصورتیکه استفاده از طلا برای بیشتر مردان سبب بیماری خونی می شود، در این باره می توان به کتاب بیماری های هماتولوژی دکتر هاریسون مراجعه نمود. (پانزده روز تا سلامتی)
نه تنها دین مبین اسلام استفادۀ از زیور آلات طلا را برای زنان (چه در حال نماز و غیر آن) جایز دانسته، بلکه اگر برای شوهران خود زینت کنند از ثواب و اجر بسیار بهره خواهند برد.
در کتب حدیثی، روایات بسیاری دربارۀ حرمت استفاده مردان از طلا آمده است که به برخی از آنها اشاره می کنیم.
ادامه مطلب ...
+ بخش اول: فضیلت در دست راست کردن انگشتری ↓
+ بخش دوم: فواید دست راست کردن انگشتری ↓
2- نجات از سختی های قیامت توسط جبرئیل
3- وارد شدن در قیامت بر مرکبی از نور
فصل سوم: در کدام انگشت،انگشتری کنیم؟
فصل چهارم : دعا در هنگام انگشتری به دست کردن
۞ بنابر روایات، هنگام دست کردن انگشتری، دعای زیر خوانده شود:
« اللّهَمَّ سَوِّمنی بِسیماءِ الایمانِ وَ تَوَّجنی بِتاجِ الکِرامَة وَ قَلِّدنی حَبلَ الایمانَ وَ لا تَنزَع رَبقَة الایمان مِن عُنُقی ؛
خدایا مرا به مهر ایمان علامت گذاری کن و تاج بخشنده بودن و بزرگواری را بر سرم قرار ده و ریسمان ایمان را به گردنم بیاویز و حلقۀ ریسمان ایمان را از گردنم جدا نکن » (الأمان:49،مستدرک:3/278)
۞ دعای دیگر:
« اللّهمّ سُمنی بِسیماءِ الایمان وَ اختِم لی بِخَیرِ وَ اجعَل عاقِبَتی إلیٰ خَیرٍ إنَّکَ أنتَ العَزیزُ الکَریم ؛
خدایا مرا به مهر ایمان نشانه گذاری کن و اموراتم را ختم به خیر گردان و عاقبتم را نیز خیر قرار بده که همانا تو و تنها تو عزیز و بخشنده ای » (مستدرک:3/324)
فصل سوم : در کدام انگشت، انگشتری کنیم؟
بنابر احادیث؛ انگشتری را در دو انگشت آخر یعنی انگشت کوچک و انگشت پهلوی آن باید نمود و برای انگشتری کردن در انگشت وسط و سبّابه نهی کرده اند.
۞ بنابر روایت امام صادق (ع)، پیامبر (ص) فرموده اند: « امّتم را از انگشتری نمودن در دو انگشت سبّابه و انگشت وسط نهی می کنم. » (وسائل:5/97،مکارم الأخلاق:93)
۞ پیامبر اکرم (ص) در یکی از وصیّتهای خویش به امیرالمؤمنین (ع) فرمود: یا علی، انگشتری ات را در انگشت وسطی و انگشت سبابه مکن، بدان که این کار را قوم لوط انجام می داده اند، یاعلی؛ انگشت کوچک خود را بدون انگشتر مگذار. (وسائل:5/97،بحار:74/68،تحف العقول:13)
فصل دوم : دست چپ کردن انگشتری
بنابر آنچه مطالب قبل گذشت، دست راست کردن انگشتری فضیلت بسیار دارد برخلاف دست چپ که فضیلتی برای آن ذکر نشده، بلکه باید تا آنجا که ممکن است از تنها به دست چپ کردن و خالی گذاردن دست راست از انگشتری پرهیز کرد، چراکه انگشتر در دست راست کردن نشانۀ شیعه بودن است. و ائمه اطهار (ع) نیز بر انجام این عمل و زنده نگه داشتن این سنّت، بسیار تأکید داشته اند.
شواهد تاریخی نشان می دهد دشمنان اسلام، همچون خلفای غاصب و بعد از آن خلفای اموی و عباسی به ویژه معاویه می کوشیدند تا با سنتهای پیامبر (ص) و به ویژه سیرۀ امیرالمؤمنین (ع) و دیگر اهل بیت (ع) و مظاهر شیعه گری مبارزه کنند و نه تنها مردم را از عمل به این سنتها باز دارند، بلکه آنان را وارونه و برعکس در میان مردم ترویج دهند.
۞ راغب از علمای اهل سنت می گوید: « همانا پیامبر و اصحاب، انگشتری در دست راست می کردند و معاویه [معاویه از دشمنان سرسخت امیرالمؤمنین (ع) بود به گونه ای که هر عملی امیرالمؤمنین (ع) و به پیروی از آن شیعیان شیعیان آن حضرت انجام می دادند، خلاف آن عمل را انجام می داد و مردم را نیز مجبور به پیروی از خود می کرد.] اولین کسی بود که انگشتری در دست چپ کرد » (بحار:42/62،مناقب ابن شهر آشوب:3/303)
۞ عبدالله سلامی می نویسد: همانا پیامبر (ص) در دست راست خود انگشتری می کردند و خلفای بعد از پیامبر (ص) هم همین کار را می کردند. پس معاویه با این سنّت مخالفت نمود و انگشتری را در دست چپ کرد و مردم را هم وادار کرد تا این انگشتری را در دست چپ کنند. پس همینطور بود تا ایام خلافت مروان. و در زمان زمامداری سفاح، وی این سنت را برگرداند و انگشتری را در دست راست کرد و مردم نیز انگشتری در دست راست می کردند تا ایام خلافت هارون الرشید که او باز، انگشتری را در دست چپ کرد و مردم را نیز به این عمل مجبور نمود. همچنین مشهور است که بعد از جنگ صفین در ماجرای حکمیت عمروعاص، انگشتری خود را از دست راست خود درآورد و گفت: ای مردم من علی بن ابیطالب (ع) را از خلافت خلع کردم، همانگونه که این انگشتری را از دست راستم درآوردم و همانگونه که این انگشتری را در دست چپ می کنم، معاویه را نیز به خلافت بر می گزینم. (بحار:42/63،مناقب:3/302،مستدرک:3/290،الطرائف:3/532)
با توجه به مطالبی که بیان شد اگر کسی خواست در دست چپ نیز انگشتری کند اگر بر روی نگین آن آیه قرآن و اسماء جلاله و یا اسم یکی از اهل بیت (ع) باشد، هنگام شستن دستها و بخصوص هنگام استنجاء (شستن جای پلید و نجس را که بول و غایط در آن بوده است و سنگ و کلوخ بدان جا مالیدن) باید آنرا از دست بیرون آورد چرا که نجس شدن آن سبب معصیت و گناه میشود.
۞ حضرت علی (ع) در این باره فرموده اند: هرکس بر روی انگشتری اش، اسم خدا نوشته باشد باید آنرا از دستی که با آن دست در بیت الخلاء طهارت می گیرد، بیرون آورد. (کافی:6/474)
2- فواید دست راست کردن انگشتری
ج) وارد شدن در قیامت بر مَرکبی از نور
۞ امام صادق (ع) می فرمایند: « هنگامی که روز قیامت فرا می رسد، دسته ای از مردم سوار بر مرکبی از جنس نور به صحرای محشر پای می گذارند، درحالیکه با صدای بلند می گویند: سپاس خدایی را که به وعده اش دربارۀ ما عمل کرد، سپاس خدایی را که ما را وارثان زمین قرار دارد تا در هرکجای از بهشت که می خواهیم، ساکن شویم. پس حاضران در محشر می پرسند که ای پروردگار ما و مولای ما، این افراد چگونه به این درجه و مقام رسیده اند!؟ از جانب خداوند جواب می آید: اینها به واسطه در دست راست کردن انگشتری و خواندن 51 رکعت نماز در روز و اطعام فقرا، پینه پیشانی (به جهت کثرت سجده) و بلند خواندن بسم الله در نماز، به این نتیجه رسیده اند. » (بحار:36/69،تأویل الآیات:513،مستدرک:4/186)